Początki
Historia KSM (Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży) sięga swymi korzeniami czasów zaborów. W okresie zniewolenia trzeba było zespolić młode siły do walki o polskość.
Każdy z zaborców pragnął wprowadzić swoje zwyczaje, kulturę a nawet język. Katolickie środowiska powołały wtedy do życia Stowarzyszenie Młodzieży Polskiej (SMP). Pierwsze tego typu wspólnoty powstały w Poznaniu u zasłynęły jako grupy odważnie broniące młodzież przed germanizacją. SMP stało się zaczynem katolickich stowarzyszeń społecznych dla młodzieży, które powstawały w wyzwolonej Polsce.
Stowarzyszenie to przekształciło się w dwa odrębne stowarzyszenia przeznaczone dla dziewcząt i chłopców. Pierwsze z nich przyjęło nazwę Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Żeńskiej (KSMŻ), drugie – Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Męskiej (KSMM). Z tych czasów pochodzi godło KSM-u, które łączy w sobie symbol chrześcijaństwa – krzyż i symbol polskości – białego orła. Krzyż wpisany w postać orła miał odtąd wyrażać główne cele stowarzyszenia czyli obronę wiary katolickiej i polskości.
Okres międzywojenny
Kiedy w okresie międzywojennym Kościół w Polsce rozpoczął tworzenie struktur Akcji Katolickiej pojawiła się konieczność zgrupowania wiernych świeckich w czterech pionach: mężów, kobiet, dziewcząt i chłopców. W ten sposób powstały cztery odrębne stowarzyszenia wchodzące w skład Akcji Katolickiej: Katolickie Stowarzyszenie Mężów, Katolickie Stowarzyszenie Kobiet, Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Żeńskiej, Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Męskiej.
29 stycznia 1934 roku Rada Ministrów II Rzeczypospolitej w specjalnym rozporządzeniu o stowarzyszeniach oficjalnie zatwierdziła działalność tych czterech organizacji tworzących podstawowe środowiska Akcji Katolickiej. Już w tym momencie należy zauważyć ścisły związek KSMŻ i KSMM z działalnością Akcji Katolickiej.
Działanie tych stowarzyszeń w okresie międzywojennym było imponujące. Powstawały one w każdej diecezji i niemal w każdej parafii zrzeszając olbrzymie grupy młodych. W czasie II wojny światowej KSMM zasiliło szeregi partyzantów (AK).
Poświęcenie sztandaru, listopad 1947, Poznań, św. Roch
Po II Wojnie Światowej
Po wojnie wznowiło swoją działalność w diecezji krakowskiej i poznańskiej. Niestety nie doszło do wznowienia KSMŻ, a w jego miejsce powołano Żywy Różaniec Dziewcząt (ŻRD). W tym krótkim okresie powojennej działalności KSMM kadrę instruktorską szkolił w diecezji krakowskiej młody ks. Karol Wojtyła. ŻRD i KSMM zaprzestało swojej działalności 7 lutego 1953 r. w związku z represjami władz komunistycznych skierowanymi przeciwko wszelkiej działalności katolickich stowarzyszeń społecznych.
Warto też przeczytać:
- Dekret rozwiązujący KSMM i KSMŻ w Archidiecezji Poznańskiej z 1950 r.
- Wywiad z dziennika Słowo Powszechne z dnia 10 grudnia 1949 r. z ówczesnym prezesem KSMM Zdzisławem Borówką
